آشنایی با سیستم آبیاری زیر سطحی:
آبیاری زیرسطحی نوعی از آبیاری قطرهای است که در آن لوله آبده (لاترال) و محل خروج آب (معمولاً قطره چکان) در زیر سطح خاک قرار دارد. مهمترین مزیت این روش آبیاری، کاهش مصرف آب به خاطر کاهش تبخیر و نیز نفوذ آب فقط در محدوده ریشه درخت میباشد. ( حدود 70 % نسبت به غرقآبی و 30 % نسبت به قطرهای مصرف آب کمتر میشود)
آبیاری کم فشار زیر سطحی روش نوینی است که با استفاده از فشار آب موجود در لوله های PVC و با ایجاد فشار کم با ریزش آب درون یک مخزن کوچک (حوضچه) با اتصال به لوله موتور خانه قابل اجراست. این روش آبیاری برای اراضی خرد با دبی بسیار کم ۵ لیتربر ثانیه تا دبی متوسط ۲۵ تا ۴۰ لیتر بر ثانیه برای چندین هکتار قابل استفاده میباشد. در این روش میتوان انرژی مورد نیاز انتقال آب را با وصل مستقیم شبکه آبیاری به موتور پمپ و یا ایجاد یک مخزن مانند حوضچه با حداکثر ۲مترارتفاع از زمین تامین کرد. در صورت وجود شیب توپوگرافی در شبکه انتقال آب به مزرعه نیاز به هیچ گونه هزینه اضافی جهت تامین اختلاف ارتفاع نیز نمی باشد.
در این روش نیازی به لوله های فشار قوی نبوده و لولههای فشار ضعیف نازک قابل استفاده است و همچنین توزیع آب تا حد زیادی بطور یکنواخت قابل تامین است . ابتدا آب توسط لوله های اصلی از مبدا به مزرعه انتقال داده میشود سپس با استفاده از شبکه لولههای باریکتر به حدود 30 سانتیمتری درخت انتقال مییابد و درپایان با یک نازل آب درون حوزچه ریخته میشود.
در روش آبیاری خودکار میتوان با طراحی یک مخزن در مسیر شبکه، کود دهی مایع هم انجام شود. این سیستم از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه و با حذف هزینه های شبکه تحت فشار و قطره چکان اجرای آن سریع و بدلیل استفاده از لوله های PVC در زیر درختان از هزینه اولیه و نیز از هزینه های جانبی در طی مدت استفاده بطور قابل ملاحظه ای کم شده و هزینه نگهداری خطوط و شبکه هم در حد صفر کاهش مییابد.
مزایای روش آبیاری زیر سطحی کم فشار:
· کاهش تبخیر سطحی نسبت به سایر روش های آبیاری غرق آبی و تحت فشار به علت توزیع آب در زیر سطح خاک.
· قابلیت استفاده و به کارگیری از روش آبیاری زیرسطحی در شرایط خرده مالکی و سطوح زیر کشت کوچک.
· عدم نیاز به سیستم کنترل مرکزی در سیستمهای تحت فشار.
· در زمان های مورد نیاز با استفاده از این سیستم میتوان باغ را به صورت غرقابی هم آبیاری کرد و در نتیجه عمل آبشویی نمک ها و پس زدن و دور کردن شوری از ریشه درخت که بسیار مهم و لازم است، به سادگی انجام شود.
· تعمیر خرابی های اتفاقی، بسیار ساده و ارزان و با وسایل اولیه موجود در محل امکان پذیر است.
· کود دهی و تغذیه باغ با استفاده از این روش بسیار ساده و ارزان و با بهره گیری از یک تانک پلی اتیلن و لوازم الحاقی به آن قابل انجام است.
· کاهش شدید رشد علف های هرز بهدلیل عدم دسترسی آنها به آب.
· کاهش بیماریهای قارچی به دلیل عدم تماس آب با طوقه درخت.
· عدم مزاحمت لوله ها برای عملیات کاشت داشت و برداشت و عدم ایجاد محدودیت کار برای ماشین آلات و کارگران.
· عدم ایجاد سله و فرسایش خاک و نیاز به شخم مکرر.
· همراه بودن هوا دهی با آب آبیاری و درنتیجه تهویه ی مناسبتر خاک در محل فعالیت ریشه.
روش اجرای سیستم آبیاری زیر سطحی:
1- ایجاد گودال دریک یا دو طرف درخت با مته گودال کن به قطر 15 تا 20 و عمق 40 سانتیمتر در فاصله 30 تا 40سانتیمتری از تنه درخت. البته حفر کودال با بیل هم در ابعاد ذکر شده اشکالی ندارد.( برای درختهای جوان یک تا دو گودال و برای درختهای بزرگتر 3 تا 4 گودال حفر گردد)
2- قراردادن کپسول آبیاری زیرسطحی در مرکز گودال و پرکردن فضای اطراف کپسول با شن نخودی.
3- نصب نازل لوله آب در محل تعین شده در کپسول ( نازل میتواند دریپر یا شیلنگ ماکارونی باشد ) و آغاز عملیات آبیاری.