وارد شوید
دسته بندی ها
پیوندک و قلمه
بذر و دانه
پایه نهال (رویشی - بذری)
خدمات فنی باغبانی
کود و تغذیه خاک
لوازم و ابزارها
نهال مثمر
نهال غیرمثمر
اغلـب پایه‌های مورداستفاده بـرای درختـان میـوه در ایـران، بـذری هسـتند و درختـان روی ایـن پایه‌ها از نظـر رشـد رویشـی، میــزان عملكــرد و مقاومــت در برابــر آفــات و بیماری‌ها (به دلیــل تأثیــر متقابــل پایــه و پیونــدك) یكســان نیســتند؛ ایــن امــر باعــث مشکلاتی همچـون عمـر كوتـاه درختـان و نایكنواختـی رشـد آنهـا می‌شود و عملیــات باغــداری، داشــت و برداشــت را بــا مشــکل مواجــه می‌کنــد. همچنیــن، عدم استفاده از پایه‌های رویشــی و نهــال ســالم مناســب موجــب می‌شود باغــداران باتوجه‌به هزینــه زیــادی کــه در نهاده‌ها، وقـت و انـرژی و... متقبـل می‌شوند، سـودآوری کافـی را نداشـته باشـند. باتوجه‌به خصوصیـات مطلـوب متعـدد، سـازگاری بـا بیشتـر ارقـام گیلاس و آلبالـو و انطبـاق بـا شـرایط آب‌وهوایی ایــران بــه معرفــی پایــه گزیــلا پرداخته می‌شود. مزایای استفاده از پایه‌های رویشی در احداث باغ‌های میوه در حال حاضر، اسـتفاده از پایه‌های رویشـی در احـداث باغ‌های میـوه دنیـا به دلیـل مزایـای آنهـا به‌شدت درحال‌توسعه اسـت. به‌شرط انتخــاب صحیــح و اســتفاده از ایــن پایه‌ها می‌توان بــه مزایـای زیـر دست‌یافت:
احداث باغ‌های میوه مدرن و متراکم؛ همگن بودن باغ و سهولت در انجام عملیات داشت و برداشت؛ افزایش بهره‌وری مصرف آب و کاهش هزینه‌های تولید میوه؛ کاهش دوره نونهالی و عملکرد در هکتار بیشتر؛ کاهش عادت سال آوری یا تناوب باردهی در باغ‌های میوه؛ افزایــش خصوصیــات کیفــی میــوه ماننــد شــکل، رنــگ و زمــان رســیدن؛ القای مقاومـت یـا تحمـل بـه شـرایط نامسـاعد محیطـی و آفــات و بیماری‌ها.
بــرای تكثیــر گیلاس، کاربــرد پایــه لازم و ضــروری اســت، زیــرا ارقــام گیلاس از طریــق روش‌های مرســوم تكثیــر رویشــی قابل ازدیاد نیســتند. درختــان گیــلاس پیوندشــده روی پایه‌های اســتاندارد متعلــق بــه گونــه گیــلاس یــا محلــب، بســیار پر رشد و قــوی هســتند و مدیریـت چنیـن درختانـی بسـیار مشـكل اسـت. اطلاعـات موجـود نشــان می‌دهد كــه درختــان گیــلاس رشــدیافته روی ریشه‌های خــود، پر رشد هســتند و از لحــاظ قــدرت رشــد ماننــد درختــان پیوندشــده روی پایه‌های اســتاندارد هســتند (شــکل 1)
تاکنـون در نقـاط مختلـف دنیـا بـرای درختـان گیلاس و آلبالـو پایه‌های مختلفــی معرفــی شده‌اند کــه حاصــل برنامه‌های اصلاحــی یــا گزینــش در بیــن توده‌های بومــی بوده‌اند. باتوجه‌به خصوصیـات مطلـوب متعـدد، سـازگاری بـا بیشتـر ارقـام گیلاس و آلبالــو و انطبــاق بــا شــرایط آب‌وهوایی ایــران بــه معرفــی پایــه گزیـلـا پرداختــه می‌شود (جدول 1)
در طـی سال‌های 1965 تـا 1971 در دانشـگاه گیـزن آلمـان به منظـور دسـتیابی بـه پایه هـای پاكوتـاه گیلاس، تلاقی هـای بین گونـه ای زیـادی انجـام شـد کـه ایـن گـروه از پایه هـا، گزیلا نـام گرفـت. ایـن پایـه حاصـل تلاقـی آلبالـو و یک گونـه گیلاس اسـت. بر اسـاس ارزیابی‌هـای انجام شـده، چهـار شـماره گزیلا، پنـج تـا هشـت امیدبخـش بودنـد و پایه هـای گزیلا پنـج و شـش مناسـب هسـتند. به طـور کلـی، گزیلا با دامنه وسـیعی از انـواع خاک‌ها سـازگاری دارد، به شـرطی‌که خـاک زهکشـی شـده باشـد؛ همچنین نسـبت بـه کلروز، ِ شـرایط غرقابـی و آهـک خـاک مقاومـت خوبـی دارد. ایـن پایـه در برابـر ویروسهـای پاكوتاهـی گیلاس و ویـروس نكروزه شـدن لكـه حلقـوی مقاوم اسـت و باعـث كنترل انـدازه درخت و شـاخه دهی بـا زاویـه بـاز میشـود و بـدون پاجـوش اسـت. گزیـلا میتوانـد به خوبـی در خـاک مسـتقر شـود، امـا اسـتفاده از قیـم نیـز بـرای آن توصیـه میشـود. ایـن پایـه بـا شـرایط اقلیمـی سـرد سـازگاری دارد و بـه خشـکی مقـاوم اسـت. پایـه گزیـلا موجـب زودباردهـی و محصولدهـی بـالا میشــود و میــوه باکیفیتــی تولیــد می‌کنــد(شــکل 2). معمــولا از ســال دوم بــه بعــد باردهــی درختــان پیوندشــده روی پایــه گزیـلـا آغــاز میشــود. ایــن پایــه جــزء پایه هــای پاکوتاه‌کننــده اســت؛ بــه همیـن منظـور، تعـداد نهـال کشت شـده در واحـد هکتـار را افزایـش میدهــد، عملکــرد به طــور چشــمگیری بــالا مــیرود و عملیــات باغبانــی را آســانتر می‌کنــد (شــکل 3).
گزیـلـا 5 حــدود 50 تــا 60 درصــد و گزیــلا 6 حــدود 80 تــا 90 درصــد انــدازه درخــت بــذری اســت؛ بنابرایــن گزیــلا 5 جهــت احــداث باغــات متراکــم مناسب‌تر اســت (شــکل 4)
ایـن پایـه از طریـق ریز ازدیادی تكثیـر می‌شود، امـا می‌تواند توسـط قلمه‌های علفـی تحـت سیسـتم مه افشـانی نیـز ازدیـاد شـود. توصیه ترویجی در حال حاضـر، اسـتفاده از دانهال‌ها به دلیـل تفـرق صفـات و ِ دیر باردهی درختـان منسـوخ شـده اسـت، در نتیجـه یکـی از راه‌های مناسـب بـرای احداث بـاغ، اسـتفاده از پایه‌های رویشـی گزینش شـده و تکثیـر آن در مقیـاس وسـیع بـا حفـظ صفـات ژنتیکـی، بـدون محدودیـت فصـل و زمان از طریق کشـت بافت اسـت که امـکان تولید گیاهـان عـاری از بیمـاری را نیـز فراهـم می‌کنـد. بـرای احـداث باغ‌های جدیـد گیلاس و آلبالـو می‌توان از پایه‌های تکثیرشـده گزیلا اسـتفاده کـرد کـه سـازگاری کامـل بـا بیشـتر ارقـام گیلاس و آلبالـو دارنـد و باعـث افزایـش کیفیـت، زودبازده و کنتـرل انـدازه درخت می‌شوند و مقاومـت خوبی به تنش‌های غیرزیسـتی دارند.
