آنچه در این مقاله خواهید خواند:
نحوه کاشت نهال
۱- اول ابعاد زمین رو روی یک کاغذ بکشید. ردیف هارو با فواصل ۳×۴ رسم کنید و جای نهالها رو در تقاطع های خطوط مشخص کنید. البته دقت کنید فاصله نهالها با توجه به پایه درخت(پاکوتاه یا پا بلند)، میوه و رقم آن تغییر خواهد کرد جهت مطالعه کامل فواصل کاشت درختان این مقاله را : فواصل کاشت درختان را مطالعه کنید.
۲- بهتره نهالهای یک گونه رو در یک ردیف بکارید. مثلا انواع گلابیها در یک ردیف. اگر انواع مختلفی نهال میکارید روی نقشه جای هر نهال رو بنویسید.
۳- طرح ردیفها رو روی زمین پیاده کنید. ابتدا و انتهای ردیفها رو چوب بزنید و ریسمان بکشید و جای چاله ها رو گچ بریزید. اینکار برای دقیق بودن ردیفها و جای چاله ها الزامیه.
۴- چاله ها رو بکنید. خاک ۲۰ سانت رویی را روی‌یکطرف چاله و بقیه خاک رو در طرف دیگر بریزید. خاک رویی خاکی حاصلخیز هست.
۵- بعد از تکمیل چاله ها نهال‌هایی که مشخص کردین روی نقشه، کنار هر چاله قرار بدید. نظم و ترتیب باعث میشه کارها طبق برنامه و بدون اشتباه انجام بشه. به نهالها لیبل اسم بزنید(ترجیحا روی نوار پلاستیکی و با ماژیک واتر پروف تا در اثر نور و آب نوشته پاک نشود) این لیبل به شما در آینده کمک زیادی خواهد کرد. اگر درختی به هر دلیل خشک یا از بین برود به راحتی رقمی که از بین رفته را تهیه و جایگزین خواهید کرد.
۶- ریسمان رو ردیف به ردیف دوباره به چوبهای اول و آخر ردیف ببندید و نهالها رو در راستای خط ریسمان در یک خط مستقیم بکارید. دقت کنید پیوند نهالها در جهت مخالف باد باشد تا بادهای شدید نتونه درخت رو از محل پیوند بشکنه. قرار دادن چوب در کنار هر نهال و بستن اون به چوب کمک به راست قامت شدن نهالها خواهد کرد.
۷- بعد کاشت نهالها خاک رو با پا فشار بدید تا خاک فشرده شده فضای خالی دور ریشه از بین برود. بعد آبیاری کنید.
۸- هرس نهالها رو فراموش نکنید. بهتره از ارتفاع یک متر نهالها هرس بشن قبل کاشت.
۹- در ردیف‌های یاد شده بالا، درختهای اصلی رو باید بکارید. درختهای اصلی درختانی هستن که عمر باردهی زیادی دارن. مثل سیب، گیلاس، زردآلو، گلابی و …
ما بین دو درخت اصلی میتونید درختان فرعی بکارید. مثل درخت هلو و شلیل که هم عمر اقتصادی کوتاهی دارن. هم زیاد رشد نمیکنن و هم بازده سریعی دارن.
این کار باعث میشه تا زمانی که درختان اصلی شما بزرگ شده و به باردهی اقتصادی برسن. شما از فضای موجود بهره‌وری مناسبی انجام بدید و از هلو و شلیل‌هاتون برداشتهای خوبی داشته باشید. وقتی درختهای اصلی به اندازه کافی بزرگ بشن عمر این درختهای فرعی تمام شده و از ردیفها حذف خواهند شد.
نکات کاشت نهال
- چاله هایی به شعاع 50 تا 80 سانتیمتر و گودی (ارتفاع) 50 تا 80 سانتیمتر حفر کنید.
- برای پیشگیری از آلوده شدن ریشه ها به بیماریها،باید ریشه های نهال در محلول ضد عفونی به شرح زیر فرو ببرید و بعد در چاله ها بکارید. (سم بنومیل یا سموم قارچ کش مشابه (300 گرم)+خاک رس (10 کیلوگرم)+کود دامی (10کیلوگرم) +آب (100 لیتر)
- نهال ها را به طور مستقیم به نحوی در چاله قرار دهید، که تا قسمتی از یقه نهال ( قسمتی از نهال که بالای ریشه قرار دارد و رنگ تیره تر از خود نهال دارد) داخل خاک، قرار گیرد.
- گودال را با خاک پر کنید و با فشار دادن خاک با پا، فاصله ها و هوای اطراف ریشه ها را از بین ببرید.
- نهال ها را باید بلافاصله آبیاری کنید. و روز بعد از آبیاری شکافهای اطراف نهال را با خاک پر کنید .
نهال خریداری شده از نهالستان ها به دو صورت نهال ریشه لخت و نهال پاکتی می باشد. در ادامه نحوه کاشت این دو شکل متفاوت از نهال را توضیح خواهیم داد.
نهال پاکتی رو تو گرمای تابستون هم میتونید بکارید به دو شرط:
۱_موقع کاشت خاک دور ریشه نریزه که ریشه آسیب ببینه
۲_بعد کاشت آبیاری مرتب داشته باشید تا ریشه نهال تو زمین جابیوفته
نهالهای ما تو فضای کاملا باز و تو آفتاب مستقیم نگهداری میشن. پس نگران گرما و سوختگی و …نهال مثل نهالهای گلخانه ای نباشید. بعد از دریافت سفارشتون با خیال راحت بکاریدشون و فقط اون دو شرط رو رعایت کنید.
لطفا بعد کاشت نهالها زیاد کود تراپی نفرمایید نهالها رو یک بار الان و یک بار آخر تابستان کود پاششی روی برگها بدید کافیه.
نحوه کاشت نهال ریشه لخت
عزیزان نهال ریشه لخت محدودیت زمانی داره برای کاشت. فقط تو فصل سرما و قبل بیدار شدن نهال از خواب زمستانی نهال ریشه لخت رو میشه جابجا کرد. بخاطر همین هست که میگن زمستان واسفند فصل درختکاری هست.
ولی نهالی که به موقع گلدانی شده و بیدار شده و الان شاخ و برگ سرحال داره رو هر زمانی میتونید تو زمین بکارید. چون نهال وقتی با کمی خاک داخل گلدون سالم و سرحال هست،پس قطعا بعد انتقال به زمین وضعیتش ده برابر بهتر میشه و رشد بهتری داره.
سال اول اجازه بدید ریشه مستقر بشه تو خاک . کود زیاد باعث رشد بیش از حد شاخه و برگ میشه و باردهی نهال رو هم عقب میندازه کود به اندازه کافی بدید تا بیشتر ریشه رشد کنه و نهالتون قوی بشه کودهای npk مناسبن. مثل کود سه بیست.
نحوه کاشت نهال پاکتی
نهال نایلکسی رو هر زمانی مبتونید بکارید. فقط موقع کاشت باید دقت کنید خاک دور ریشه نریزه. برای این کار روز قبل از کاشت نهال رو حسابی آب بدید تا خاک گل بشه . روز کاشت خاک نایلکس رو از هر طرف فشار بدین تا بچسبه به ریشه. بعد با دقت با قیچی نایلون رو پاره کنید و دو طرف خاک رو با دست آرام بگیرید و داخل چاله یا گلدان بزارید. به هیچ وجه نهال را نگیرید و بلند نکنید. اگر هم داخل گلدان پلاستیکی هست باید بدونید که نهال ریشه پر هست یعنی سال پیش گلدانی شده یا امسال. اگر پارسال گلدانی شده باشه با مقداری ضربه به گلدان ریشه ها و خاک قالبی در میان بدون آسیب دیدن ریشه. ولی اگر امسال گلدان زده شده بیخیال گلدان بشید و گلدان رو پاره کنید به آرامی و نهال رو در بیارید. کاشت نهال نایلکسی خیلی راحت تره بعد کاشت هم حسابی آب بدید.
بعلاوه اینکه موقع کاشت، نهالها حتما باید هرس شدید کنید تا نهال همونطور که گفتم توانشو برای تامین غذای شاخ و برگ هدر نده و روی گسترش ریشه کار کنه. نهالها رو بعد کاشت از ارتفاع ۸۰ تا یک متر هرس میکنن . این کار به کنترل شاخه های جانبی و دسترسی آینده درخت برای باغدار کمک میکنه. در سال بعد باغبان باید چند شاخه جانبی مناسب رو به عنوان شاخه های اصلی نگه و بقیه رو از ته قطع کنه . به مروز زمان درخت شکل میگیره و این کار به گردش هوا داخل درخت و جلوگیری از آفت زدن کمک بسیاری میکنه.
در ادامه تکه فیلم کوچکی را برایتان قرار دادیم تا نحوه کاشت نهال نایلکسی را مشاهده کنید.
آیا هنگام کاشت نهال نیاز به هرس می‌باشد؟
همه میدونیم که هرس کردن نهالها باعث تحریک گیاه به رشد و دادن شاخه های جانبی میشه.
به همین دلیل هر نهال یا گیاهی رو که میخوان ساقش قطورتر بشه یا پرتر بشه سربرداری میکنن. این امر باعث رشد بهتر و سریعتر گیاه هم میشه.
دقیقا به همین دلیل به همه عزیزانی که نهال خریداری میکنن توصیه میکنیم نهالها رو حداکثر از ارتفاع یک‌متر هرس کنن. لطفا دلتون برای قد و قامت نهالتون نسوزه! حتما هرس کنید تا هم گیاه در موقع بازسازی ریشه ها(در نهالهای تازه کاشته شده)به حجم کمتری مجبور باشه غذارسانی کنه در نتیجه رشد ریشه ها و مستقر شدنشون تو زمین سریعتر انجام میشه.هم با هرس، جوانه های جانبی گیاه تحریک شده و شروع به رشد میکنن.
در ضمن، نه تنها هرس شاخه در هنگام کاشت لازم و ضروریه. بلکه هرس ریشه هم جزو مستحباته و دقیقا همون اثر روی شاخه رو داره. یعنی وقتی سر ریشه های انگور رو کوتاه میکنیم میتونه باعث تحریک ریشه و رشد سریعتر اون بشه.
آیا می توان نهال را در داخل گلدان کاشت؟
وقتی می خواهید در گلدان درخت میوه بکارید بزرگترین ظرفی که دارید را انتخاب کنید. در ظرف هایی که کمتر از ۱۵ گالون هستند نکارید. جنس ظرف بستگی به شما دارد اما باید دقت کنید که ظرف های پلاستیکی ممکن است خیلی داغ شوند پس به آبیارری بیشتری نیاز دارند.
ظروف سفالی منافذ زیادی دارند و ممکن است نمک را انباشته کنند و مشکلات باکتریایی به وجود آورند. ظروف چوبی به مرور زمان می شکنند. ظرفی انتخاب کنید که برای گیاهان و محیطتان مناسب باشد. ظروف پلاستیکی سبک تر بهترند.
گلدان هاتون رو بهتره گلدان استاندارد انتخاب کنید. چون گلدانهای استاندارد سوراخهای زه کش خوبی دارن و شکل استوانه ای و هر وقت لازم باشه گلدان رو عوض کنید ریشه و خاک به راحتی بیرون میاد.از استفاده گلدانهایی که خمره ای هستن و دهانه تنگ و پایین باز دارن شدیدا بپرهیزید. قبل از کاشت سوراخهای زه کش ته گلدان رو چک کنید و اگر بسته هستن باز کنید.
خاک مناسب: مخلوطی مساوی از خاکبرگ و خاک رس و ماسه بنایی شسته نشده. به اندازه یک بیلچه سر پر کود پوسیده گاوی با خاک مخلوط کنید.
طریقه کاشت:
کف گلدان مقداری خاک بریزید و نهال را داخل گلدان گذاشته در نظر بگیرید که تا کجا باید خاک بریزید تا مناسب سایز ریشه نهال باشد.
روز قبل خاک داخل نایلکس نهال رو آب بدید که خاک خیس و مرطوب باشه.
موقع کاشت نایلکس دور ریشه نهال رو از هر طرف فشار بدید تا خاک کاملا به ریشه بچسبه
بعد با قیچی نایلکس رو پاره کنید و با احتیاط داخل گلدان قرار داده و خاک بریزید. دقت کنید خاک تا جایی که قبلا نهال خاک داشته ریخته بشه و حداقل ۳ سانت از سر گلدان خالی بمونه برای راحتی آبیاری. خاک رو در اطراف فشار بدید تا جای خالی دور ریشه باقی نمونه و با خاک پر بشه. بعد آبیاری کنید.
لطفا نهال‌هایی رو که خزان کردن مثل سیب و گلابی و آلو و … به هیچ وجه داخل منزل نگهداری نکنید . بیرون تو سرما بزارید و اجازه بدید زمستان گذرانی و استراحت کنند.
توصیه:
این روزها مرتب در کوچه و خیابان با این صحنه ها مواجه میشیم که همشهری‌های عزیزمون نهالهای مختلفی رو خریدن با ارتفاع دو متر و ۳ متر و با ماشینهای سواریشون به سختی به طرف باغ و باغچشون حمل میکنن! بعضی تو صندوق عقب ویا، بعضیها نهالها رو داخل ماشین میزارن و دو متر بقیش رو از پنجره ها بیرون میدن…
نکته ناامید کننده اینجاست که چرا نهال فروشنده‌ها و نهالستان‌های عزیز ما جلوی این سیرک رو نمیگیرن؟ چرا به مردم عزیز نمیگن که شما نمیتونید و نباید این نهال رو با این ارتفاع بکارید؟ چرا همونجا تو نهالستان نهالها رو هرس نمیکنن تا خیلی شیک و مجلسی و تر و تمیز خریدار بنده خدا نهالشو بزنه زیر بغلش و بره؟؟؟
چرا اطلاعات درست به مشتری داده نمیشه؟
دوستان عزیز بزارید یک توضیح مختصر بدم بهتون…
نهالی که از زمین در میاد نصف ریشه هاشو از دست میده.ریشه هایی که تو عمق زمین رفته تا مواد غذایی و آب رو برای اون قد و قواره گیاه تامین کنه. وقتی از زمین درش میارین و نصف ریشه هاش رو از دست میده … آیا عقلانیه دوباره با همون ارتفاع و اون‌همه شاخه تو زمین کاشته بشه؟ قطعا نه!
این میزان ریشه نمیتونه جوابگوی نیاز اون حجم تنه و شاخه نهال باشه. نتیجه چی میشه؟ نهال بیچاره بیدار میشه میبینه هر چی جون میکنه به تامین مواد غذایی این همه ایالت نمیرسه…به تدریج کم میاره و آفتها میفهمن کم آورده و سیستم ایمنیش تضعیف شده. حمله میکنن بهش و …. مشخصه…اگه درخت بیچاره زنده بمونه. برای همیشه یک درخت زرد و زار و مریض خواهد بود…
حالا، چکار باید بکنیم؟
همه نهالهای ریشه لخت رو بدون هیچ استثنایی، باید موقع کاشت هرس کرد. نگران شاخه های زیبا و …نباشین که از دست میرن. خیلی قشنگ‌ترهاشو براتون سبز میکنه. نگران جوانه های گلی هم که هرس میشن و از بین میرن نباشین. نهال شما نباید در سال اول میوه بده و ضعیف بشه. باید در سال اول کاشت فقط روی گسترش ریشه کار کنه تا درختی قوی و تنومند بشه.
پس تمام نهالهای ریشه لخت رو موقع کاشت از ارتفاع ۸۰ سانتی الی یک متری هرس کنید. بعد از رشد شاخه های جدید میتونید دو سه شاخه جانبی که مقابل هم باشن و به درخت شکل مناسب بدن رو نگه دارین و بقیه رو حذف کنین.
پس اگه رفتین نهالستان برای خرید نهال از فروشنده بخواین نهال رو براتون هرس کنه تا راحت جابجاش کنید و اینقدر بیخود به زحمت نیوفتین.
توصیه:
پرسش یکی از همراهان نهالیاب باعث شد تا لازم بدونم این نکته رو اینجا یادآوری کنم:
حتماً شاخه‌های فرعی سبز شده زیر محل پیوند نهال رو از انتها قطع کنید. رشد این شاخه‌ها باعث ضعیف‌شدن تنه اصلی شده و رشد اون رو کند میکنن. به‌اصطلاح زور درخت رو میگیرن. علاوه بر اینکه این شاخه‌ها باردهی نخواهند داشت و شکل کلی درخت رو هم به هم میریزن.
یک سؤال رایج دوستان، اینه که روی پشت‌بام چه نهال‌هایی میشه کاشت؟
کلاً پشت‌بام آفتاب خیلی شدیدی داره باید از گلدان بزرگ استفاده کنید و نهال‌هایی بکارید که به آفتاب و خشکی مقاوم باشن. نهال‌هایی که این خاصیت رو دارن انجیر، انار، سنجد، عناب و انواع انگور هستند.
برای پشت‌بام پیشنهادم اینهاست: میتونید چند انگور تو گلدانهای بزرگ بکارید و کل پشت‌بام رو داربست بزنید و انگورها رو بکشید رو داربست به‌محض اینکه انگورها کمی بزرگ بشن و بهتون سایه بدن هر نهالی رو میتونید بکارید.
این کار رو به دوستانی که صاحبخانه هستند توصیه می‌کنم.
علاوه بر اینکه یک باغ واسه خودشون روی پشت‌بام درست میکنن و از فضای بلااستفاده کلی بهره میبرن، فواید دیگه ای هم در انتظارشونه.
اولاً سرانه فضای سبز رو در محله و شهرشون بالا میبرن که در سطح گسترده کمک بسیار بزرگی به پاکیزگی هوا داره. در بعضی کلان‌شهرها شهرداری‌ها تسهیلات میدن به کسانی که مایل باشند روف‌گاردن احداث کنن. اینو از شهرداری منطقتون سؤال کنید.
دوم اینکه با ایجاد فضای سبز و یک سطح سبز روی پشت‌بام از گرمای شدید تابستان در طبقه آخر به نحو بسیار چشمگیری کم میکنن. چون شدت تابش آفتاب به پشت‌بام کم میشه و گرمای ایجاد شده در طبقه آخر ساختمان که در تابستان‌ها واقعاً غیرقابل‌تحمل میشه رو بسیار بسیار کم میکنه. این رو من خودم به عینه با ایجاد گلخونه و فضای سبز در پشت‌بام خانه تجربه کرده‌ام.
در خصوص کوددهی درخت در سال اول کاشت که بسیار سوال پرسیده می شود ، که آیا به درخت کودبدهیم یا خیر؟
✔️به دلایل ذیل توصیه ای جهت استفاده کود در سال اول کاشت درخت(نهال) نمی شود :
👈درخت برای سازگاری با موقعیت جدید نیاز به فرصت و زمان مناسب دارد که توسعه ریشه مناسب داشته باشد و با موقعیت جدید بخوبی سازگار شود و در مقابل بیماری یا آفات درخت مقاومی باشد.
👈 کوددهی در این شرایط ضمن اینکه ممکن است باعث صدمه و همچنین باعث خشکی درخت شود مشکلات دیگری را نیز ایجاد کند.بدین صورت که با مصرف کودهای معدنی ( شیمیایی ) در سال اول ، بجای توسعه ریشه ها توان درخت صرف توسعه شاخ و برگ نامتعارف و زیاد می شود❗️
👈در صورتیکه از نظر ریشه ها هنوز تناسبی بین شاخ و برگ و ریشه وجود ندارد که مشکلاتی دیگری از جمله:
1- تنش های آبی
2- ضعف درخت جهت مقابله با بیماری
3- ضعف در مقابل آفات
4- عدم توان حفظ درخت در مقابل بادهای پاییزه و یا بهاره سال بعدو…… بوجود می آید.
لذا با توجه به مواردی که شرح داده شد اینکه ممکنست باغدار محترمی با خود بگوید در سال اول، کوددهی انجام شده و به درخت صدمه ای نرسیده است.👈بلکه اتفاقاً رشد مناسبی داشته پس به چه دلیل هست که کارشناسان محترم تاکید می کنند که از انجام کوددهی اجتناب شود؟! بدلیل مواردی هست که در بالا شرح داده شد.
🔹🔸تنها توصیه ای که به باغداران محترم جهت کوددهی و تقویت درخت در سال اول میشود. صرفاً استفاده از هیومیک اسید بصورت کاربرد از طریق تزریق در مسیر آبیاری طی ۲ تا ۳ مرحله طی فصل رشد هست.
و همچنین در پایان فصل ( نیمه دوم فصل تابستان) به هنگام شادابی برگها (کلروفیل مناسب) استفاده از یک کود NPK با کیفیت که درصد فسفر و پتاس بالایی داشته باشد مثل ترکیب 12 12 36 یا 10 20 30 که صرفاً بصورت محلول پاشی طی یک مرحله در دوز مناسب مدنظر قرار گیرد.
