آنچه در این مقاله خواهید خواند:
شناسه‌ی نهال با توصیف زیر که نصب آن بر روی ساقه‌ی نهال موقع ارائه‌ی آن به خریدار الزامی است، درواقع به‌عنوان شناسنامه و سند هویت نهال است. خریدار باید در موقع خرید به این نکته توجه داشته باشد که با تحویل‌گرفتن نهال بدون لیبل امکان برخورداری از حمایت قانونی را از خود سلب کرده و در صورت بروز خسارت ناشی از مغایرت نهال با ادعای فروشنده و یا نداشتن اصالت یا کیفیت، سندی برای اثبات ادعای خود ندارد.
در ادامه با استفاده از دستورالعمل تهیه، چاپ و نصب شناسه نهال درختان میوه 1391 که توسط مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال از زیرمجموعه‌‌های وزارت جهاد کشاورزی ارائه گردیده است می‌پردازیم.
تعریف:
شناسه نهال قطعه‌ای به ابعاد 28× 172 میلیمتر از جنس کاغذ فشرده، آلومینیوم یا پلاستیک است که بر روی آن کلیه مشخصات شناسایی نهال از جمله اصالت، سلامت و سال تولید آن درج می‌گردد. شناسه دارای ارزش حقوقی است و از طرف مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال قابل ردیابی است.
اهمیت و ضرورت :
نهال مرغوب و استاندارد یکی از مهم‌ترین نهاده‌ها برای اجرای سیاست‌های کلان توسعه صنعت باغبانی کشور و ایجاد باغات یکنواخت با افزایش کمی و کیفی است که موجب کاهش هزینه‌های تولید در درازمدت می‌شود. شناسه نهال گویای اصالت، سلامت و استاندارد بودن نهال است که تحت نظارت مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال تولید می‌شود. در حال حاضر، اصالت رقم بر اساس خوداظهاری تولیدکننده نهال و تأیید سلامت آن توسط سازمان حفظ نباتات کشور صورت می‌گیرد. ضرورت دارد تا نهال در محل نهالستان توسط تولیدکننده نهال شناسه‌دار و به بازار عرضه شود.
ضوابط تهیه شناسه نهال:
انواع شناسه:
در فرایند تولید نهال گواهی شده به‌تناسب کیفیت نهال شناسه‌هایی به رنگ‌های آبی، زرد، نارنجی یا سفید استفاده می‌شود که هر رنگ مفهوم و معنای خاصی دارد. بر همین اساس باتوجه‌به شرایط داخلی کشور این مؤسسه تقسیم‌بندی‌های زیر را اعمال می‌نماید .
- رنگ آبی: نهالی شناسه آبی دریافت می‌کند که فرایند گواهی‌شدن را طی نموده و به‌عنوان نهال کاملاً” عاری از ویروس شناخته می‌شود.
- رنگ سبز: نهالی شناسه سبز دریافت می‌کند که تنها در برابر ویروس‌های مهلک و خطرناک شایع در منطقه تست ویروس شده باشد. این‌گونه نهال‌ها عاری از ویروس‌های مهم شناخته شده منطقه هستند
- رنگ زرد: نهالی شناسه زرد دریافت می‌کند که از نظر پایه و پیوندک دارای اصالت رقم است، و بر اساس سلامت ظاهری نهال، ارزیابی می‌شود. این نهال تحت عنوان نهال پیش گواهی مورد تأیید مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال و سازمان حفظ نباتات کشور است
- رنگ سفید: نهالی شناسه سفید دریافت می‌کند که اصالت پایه و پیوندک آن مبتنی بر خوداظهاری تولیدکننده است. این نهال تحت نظارت مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال و کنترل سلامت سازمان حفظ نباتات کشور تولید می‌شود.
مشخصات متن شناسه (رنگ سفید زمینه لیبل) :
در تهیه و تولید شناسه، رعایت دقیق موارد زیر در متن شناسه الزامی است.
- نام و نام خانوادگی تولیدکننده،
- نام پایه،
- نام رقم،
- نام استان و شهرستان محل تولید،
- شماره مجوز مؤسسه،
- سال تولید،
- کد 14 رقمی مؤسسه،
- علامت تجاری تولیدکننده،
ماندگاری شناسه (رنگ سفید زمینه برچسب) :
جنس شناسه نهال باید به‌گونه‌ای انتخاب شود که شناسه و اطلاعات مندرج بر روی آن حداقل تا زمان اولین محصول حفظ شود .
تایید شناسه:
هر تولیدکننده شناسه (اشخاص حقیقی یا حقوقی) باید قبل از تولید انبوه نمونه‌ای از شناسه را به مؤسسه ارسال نمایند تا در صورت تأیید، نسبت به تولید انبوه اقدام شود. نمونه تأیید شده هرسال در آرشیو مؤسسه نگهداری می‌شود. مؤسسه حق قانونی نظارت بر کمیت و کیفیت تولید شناسه در هر مرحله و در هر زمان برای خود محفوظ می‌داند.
آمار و چاپ شناسه:
به‌منظور جلوگیری از هرگونه اشکال در سیستم چاپ، آمار تعداد شناسه موردنیاز برای هر نهالستان باید از طریق مؤسسه تأیید و جهت اقدام به چاپخانه مورد تأیید ارسال شود .
کنترل و نظارت:
مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال به‌منظور جلوگیری از هرگونه اشکال در تهیه و کاربرد شناسه باید در تمام مراحل تولید و کاربرد شناسه کنترل و نظارت لازم اعمال نماید.
اعتبار شناسه :
شناسه تولید شده هرسال برای همان سال معتبر است و استفاده آن در سال‌های بعد مقدور نیست. توضیح اینکه در موارد خاص و با اخذ مجوز کتبی از مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، استفاده شناسه با حداکثر یکسال تغییر امکان‌پذیر است.
الصاق شناسه:
شناسه هر محصول باید قبل از کندن نهال در محل نهالستان به نهال همان محصول الصاق گردد.
مشخصات فنی شناسه:
- جنس شناسه: شناسه می‌تواند از جنس کاغذ فشرده با لمینت، ورق آلومینیم (با قطر مناسب) با لمینت یا از پلاستیک مخصوص باشد.
- ابعاد شناسه: در حال حاضر شناسه یک قطعه در ابعاد 28 × 172 میلیمتر، پشت چسب‌دار و مطابق نمونه است.
- رنگ شناسه: در حال حاضر رنگ زمینه شناسه باید سفید و رنگ اطلاعات چاپ روی آن باید سیاه باشد .
- اندازه قلم شناسه: قلم کد 14 رقمی، شماره مجوز مؤسسه و علامت تجاری تولیدکننده باید درشت‌تر و بقیه نوشته‌ها باید با قلم نازک و خوانا نوشته شود
توضیح: اطلاعات مندرج در این دستورالعمل می‌تواند در صورت نیاز هر دو سال یکبار بازبینی و اصلاح شود. این دستورالعمل در 9 بند تنظیم و به تاریخ 8/10/88 در جلسه کارگروه فنی معاونت تحقیقات کنترل و گواهی نهال تصویب و متعاقباً از طرف مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال ابلاغ گردید.
لیبل نهال مانند برچسب مشخصات محصولات صنعتی که روی آنها نصب می‌گردد، روی نهال چسبانده شده و مشخصات تولیدکننده و همچنین مشخصات ذاتی نهال، روی آن چاپ می شود. نهال استاندارد یک عامل بسیار تأثیرگذار و مهم در تولید محصولات سردرختی است.
دلیل اصلی استفاده از برچسب نهال اطمینان از کیفیت و سلامت نهال‌هاست و توسعه و ترویج آگاهی عمومی و دانش باغداران و نهال کاران برای استفاده از لیبل نهال و نهال گواهی شده باعث ارتقا و پیشرفت صنعت باغبانی کشور می‌شود.
از آنجایی که نهال سالم و مرغوب زیربنای توسعه باغ و اصلی‌ترین نهاده در احداث باغ می‌باشد و نهال بدون شناسه و بدون گواهی سلامت به دلیل اینکه هیچ‌گونه تضمینی در اصالت و سلامت آن وجود ندارد، آینده باغ ها را از لحاظ اقتصادی به خطر می اندازد و در آینده باعث می‌شود خسارت جبران‌ناپذیری به بخش کشاورزی و باغداران وارد شود.
از تلاش شما برای توسعه دانش کشاورزی سپاسگزارم.
امتیاز بینندگان:۵ ستاره